Antioxidanten zijn voedingsstoffen die ons beschermen tegen de vrije radicalen die onvermijdelijk ontstaan in ons lichaam. Ze worden tegenwoordig toegevoegd aan allerlei voedingsproducten. Maar is dat de manier waarop we ze nodig hebben? Laat me je uitleggen waarom het zo belangrijk is om er voor te zorgen dat je ze volop binnenkrijgt. Met name óók als je boven de veertig bent en gezond, vitaal en met weinig rimpels oud wilt worden.
De schadelijke werking van vrije radicalen:
Als je een appel doorsnijdt zie je snel dat er bruine plekken ontstaan. Dat is de invloed van zuurstof, we noemen dat oxidatie. We kunnen niet zonder zuurstof, maar deze letterlijk 'zure stof' heeft ook nadelen in ons lichaam. Bij het verbranden van suikers, koolhydraten en eiwitten in ons lichaam wordt zuurstof verbruikt waarbij bijproducten ontstaan die we vrije radicalen noemen.
Vrije radicalen zijn dus niet te vermijden, dat hoeft ook niet. Ze zitten ook in de lucht om ons heen en zonlicht op je huid geeft eveneens een reactie waardoor er vrije radicalen ontstaan. Maar het is wel goed om een teveel uit de weg te gaan. Sigarettenrook bevat heel veel vrije radicalen en door langdurige stress, intensief sporten, het eten van te veel suikers of transvetten of het drinken van alcohol krijg je al snel een overdosis binnen. Probeer dit alles dus zoveel mogelijk te vermijden. Dit zal niet altijd meevallen. Het eten van voeding met antioxidanten is daarom essentieel. Maar wat doen antioxidanten eigenlijk?
Vrije radicalen kan je zien als agressieve moleculen met een 'los handje'. Met dit losse handje trekken ze andere moleculen, cellen en DNA kapot. Hierdoor ontstaat verharding van weefsel en functieverlies. Vrije radicalen zijn dan ook een bron van ziektes en veroudering in je lichaam. Een overdosis aan vrije radicalen in je lichaam hangt samen met allerlei ziektes, waaronder hart- en vaatziekte en kanker, maar denk ook aan ontstekingen, beroertes, stijve gewrichten en Alzheimer. Ook iets onschuldigs als veel en snel rimpels krijgen heeft een link met teveel radicalen in je lichaam. Kijk maar eens naar de huid van rokers op leeftijd, dan zie je wat ik bedoel. Zoiets vindt ook binnen in het lichaam plaats.
Vrije radicalen kunnen onschadelijk worden gemaakt door antioxidanten. Een lage dosis vrije radicalen in je lichaam is overigens nuttig want ze helpen onze witte bloedcellen om virussen en infecties tegen te gaan. Maar over het algemeen hebben we al snel een overdosis vrije radicalen in ons lichaam.
Hoe kom je aan antioxidanten?
De beste manier om voldoende antioxidanten binnen te krijgen is via een grote variatie van gezonden voeding. Er zijn tegenwoordig ook supplementen met antioxidanten en zoals gezegd worden ze toegevoegd aan voedingsmiddelen. Dat is naar mijn mening de wereld op zijn kop. In een fabriek worden eerst gezonde producten dusdanig bewerkt dat ze geen gezonde antioxidanten (en andere bouwstoffen) meer bevatten en daarna worden ze weer kunstmatig toegevoegd. Zo heeft de natuur het nooit bedoeld. Mijn advies is om ze volop te eten door middel van gezonde voeding, want dat heb je sowieso nodig om gezond en vitaal oud te worden.
Er zijn veel onbekende stoffen die nog niet zijn ontdekt als het gaat om onze voeding. Als je supplementen gaat eten in plaats van voeding, zal je absoluut voedingsstoffen gaan missen die je cellen ook nodig hebben. Het is als vier wielen en een stuur kopen en denken dat je daarmee kunt autorijden. Soepel rijden heeft meer nodig. Eet je antioxidanten dus gewoon via je voeding. Gelukkig zitten ze volop in heerlijke voeding. Hieronder vind je een top zeven van mijn favorieten. :)
Groente
Groente zijn en blijven superfoods nummer 1. Als de basis van onze voeding uit groente zou bestaan, zouden we verbaasd zijn van de energie die er bij iedereen loskomt. Alle groente zijn een fantastische bron van antioxidanten, met name de fel gekleurde. Eet ze daarom volop en in grote variatie.
Fruit
Alle soorten fruit bevatten antioxidanten, alhoewel de ene soort meer dan de ander. Toppers zijn alle bosvruchten, dus al het kleine rode fruit. Maar denk ook aan avocado's, rauwe vijgen en granaatappels. Eet vers fruit het liefst biologisch met schil. Gedroogd fruit bevat ook nog altijd een behoorlijke dosis antioxidanten, maar het nadeel is dat het vaak een hoog suikergehalte heeft. Dat is weer niet zo goed voor je bloedsuikerspiegel.
Kruiden en specerijen
Kruiden en specerijen zijn de absolute toppers als het gaat om antioxidanten. Gebruik ze daarom volop in de keuken! Zowel vers als gedroogd is prima. Toppers zijn basilicum, bonenkruid, chilipoeder, dragon, gember, kerrie, knoflook, komijnzaad, gemalen kurkuma, oregano, peterselie, munt en tijm. Gebruik ze royaal!!
Kiemgroenten
Kiemen zijn bommetjes vol met mineralen, vitaminen en enzymen. Het jonge leven in de kiem bevat veel voedingsstoffen. Naar mijn mening moeten de kiemgroenten meer bekendheid krijgen. De topper is broccoli kiemen. Volgens onderzoekers blijft de antioxidant werking van broccoli kiemen nog dagen actief in ons lichaam na het eten ervan. Dertig gram broccoli kiemen zou evenveel antioxidanten bevatten als 600 gram broccoli. Je kunt ze vrij makkelijk zelf kweken, denk aan tuinkers. Heerlijk op een boterham.
Noten
Ongebrande, onbewerkte noten zijn niet alleen heerlijk maar ook een prima leverancier van antioxidanten. Denk met name aan walnoten, amandelen, hazelnoten en pecannoten. Eet ze puur of maak er zelf een melk van. Pas op met pakken notenmelk, meestal bestaan ze slechts uit water met suiker en 2% noten. Lees het artikel maar eens. Bewaar ongebrande noten in de koelkast om ze langer vers te houden.
Pure chocolade
Pure chocolade (meer dan 72% cacao) is een traktatie! Gelukkig is het op zekere hoogte gezond. Het bevat magnesium en tal van antioxidanten. Hetzelfde geldt dus ook voor rauwe cacaopoeder. Je kunt er heel veel lekkere dingen van maken.
Pitten en zaden
Pitten en zaden bevatten onbewerkt ook antioxidanten. Toppers hier zijn chiazaad en hennepzaad. Hennepzaad is een heerlijke en makkelijk verwerkbare superfood. Strooi het over salades en spreads en over soepen. Ook kan je een lepel toevoegen aan je smoothie. Het is een rijke superfood met een hoge dosis antioxidanten. Maar bedenk wel: eerst je groenten in grote variaties en dan pas superfoods.
Conclusie van dit verhaal:
Eet zo gevarieerd mogelijk verse en onbewerkte producten. Dan krijg je niet alleen voldoende antioxidanten maar ook voldoende andere voedingsstoffen binnen. In het geval van intensief sporten of ernstige ziekte zijn supplementen een essentiële aanvulling.